فهرست مطالب
انواع کابل برق کدامند ؟
کابل‌های برق (به انگلیسی: Electrical Cables) موارد استفاده‌ی فراوانی در تمامی بخش‌های مختلف صنعتی که به وضوح مشهود است، دارند. انواع کابل برق ، دارای تنوع گسترده‌ای با اشکال، اجزاء ، وظایف و کاربرد‌های متفاوت و گوناگون می‌باشند.
وظیفه‌ی اصلی این کابل‌ها به طور مشخص، منتقل نمودن انرژی الکتریکی یا همان برق از نقطه‌ای به نقطه‌ی دیگر می‌باشد. به طور کلی، برای مثال از انواع کابل برق در سیم کشی و کابل کشی (به انگلیسی: Electrical Wiring) در نیروگا‌ه‌ها، شبکه‌های کامپیوتری و همچنین تمامی لوازم برقی خانگی استفاده می‌شود.
انواع کابل برق را می‌توان از جنبه‌‌های متعدد و مختلفی دسته‌بندی نمود که برای انجام کار با آنها بهتر است که با انواع کابل برق کاملاً آشنا باشیم. که در زیر به نام این دسته‌بندی‌ها اشاره شده است:
- انواع کابل برق با توجه به محل استفاده از آن
- انواع کابل برق با توجه به اجزائ تشکیل‌دهنده‌ی آن
- انواع کابل برق با توجه به میزان تحمل فشار
- انواع کابل برق با توجه به نوع هادی آن
- انواع کابل برق با توجه به شکل هادی آن
- انواع کابل برق با توجه به نوع جنس عایق
- انواع کابل برق با توجه به کاربرد آن
- انواع کابل برق با توجه به تعداد رشته‌های آن
حالا به تفصیل به سراغ هر یک از دسته‌بندی‌ای فوق می‌رویم و با کابردهای هر یک از انواع کابل برق نیز آشنا خواهیم شد.
انواع کابل با توجه به محل استفاده از آن
بر اساس محلی که از کابل برق استفاد می‌کنیم، می‌توان آنها را دسته‌های زیر که در جدول نمایش داده شده است، تقسیم‌بندی نماییم.
انواع کابل برق - محل استفاده
| نام | توضیحات |
|---|---|
| کابل های هوایی | از این کابل ها با مهار فولادی در مکان هایی استفاده می شود که لازم است کابل بر روی تیرهای برق آویزان باشد ـ در کابل های هوایی از یک سیم رشته ای از جنس فولاد گالوانیزه به موازات آن استفاده می شود و از یک غلاف از جنس مواد پلی اتیلن بر روی آنها استفاده می شود. |
| کابل های زمینی | این نوع کابل ها برای انتقال برق از داخل خاک استفاده می شود - کابل های زمینی اغلب دارای هادی مسی و عایق و غلاف P.E.T هستند و در صورت لزوم به سیم با نوار فولادی مسلح می شود. |
| کابل ساختمانی | این نوع کابل که در همه جا یافت می شود کابل هایی از هادی های مسی و غلاف های PVC هستند. |
انواع کابل با توجه به اجزائ تشکیل‌دهنده‌ی آن
کابل های برق به طور کلی از سه قسمت زیر تشکیل می‌شوند:
- 1. عایق کابل
- 2. هادی کابل
- 3. روکش کابل
حال انواع کابل برق را که در اجزائشان دارای تفات‌هایی با یکدیگر هستند را به همراه یک توضیح کوتاه در جدول زیر به تفصیل نام برده‌ایم.
انواع کابل برق - اجزاء تشکیل دهنده
| نام | توضیحات |
|---|---|
| کابل پروتودور | هنگامی که در کارخانه و شبکه‌های گوناگون احتیاج به یک کابلل به منظور انتقال و توزیع انرژی برق تا ۱ کیلو وات باشد، کاربرد دارد. |
| کابل دریایی | نوعس از کابل پروتودور می‌باشد که جهت انتقال انرژی برق تا ۱۰ کیلووات در جاهایی مثل کف رودها و دریاها استفاده دارد. |
| کابل با عایق پلاستیکی | در کشش ها مورد استفاده می‌باشد. |
| کابل با عایق کاغذی | این نوع کابل برق بیشتر در امور ساختمان سازی کاربرد دارد. |
| کابل با غلاف سربی | موارد کاربرد آن در پمپ بنزین‌ها، تصفیه‌خانه‌ها و مناطق ذهیره نفت می‌باشد. |
| کابل با عایق آلومینیوم | بهترین نوع کابل برای انتقال انرژی از طریق زمان می باشد. |
انواع کابل با توجه به میزان تحمل فشار
کابل های برق را بر اساس میزان تحمل فشار و در واقع میزان ولتاژ آنها نیز می‌توان دسته‌بنذی نمود.
در جدول زیر به تعدادی از این دسته اشاره شده است.
انواع کابل برق - میزان تحمل فشار
| نام | توضیحات |
|---|---|
| کابل فشار قوی (HV) | این نوع با استفاده از هادی‌های مسی و یا آلومینیوم و عایق‌های XLPE تهیه می‌شوند - نحمل ولتاژ تا سطح ۳۶۰۰۰ ولت و بیشتر تا ۲۳۰۰۰۰ ولت را دارد - عایق نام‌برده شده بر روی دو نوع هدی گفته‌شده تزریق می‌شود و باید حتماً به طور کامل یک دست و یک نواخت ساخته شود - عایق XLPE تمایل شدیدی برای ایجاد مولکول آب دارد پس وجود آب در لایه‌ی عایق، مقاومت البکتریکی را کاش می‌دهد. |
| کابل فشار متوسط (MV) | دارای هادی های مسی و آلومنیومی می‌باشند به همراه عایق XLPE - تا سطح ولتاژ ۳۶۰۰۰ ولت را تحمل می‌کند - در مناطق شهری و صنعتی بسیار از این نوع استفاده می‌شود. |
| کابل فشار ضعیف (LV) | میزان تحمل ولتاژ آن در بازه‌ی ۶۰۰ تا ۱۰۰۰ ولت می‌باشد - دو نوع هادی مسی و آلومینیومی را دارد - برای عایق ان از پلیمرهای متفاوتی استفاده می‌شود - از آنها برای ایجاد روشنایی و منتقل نمودن نیروی‌محرکه به موتورهای الکتریکی استفاده می‌شود - کابل های ضد آتش ، کابل های با روکش سربی، کابل های مسلح ، کابل های بدون هالوژن و ... از این نوع می‌باشند. |
| کابل ساختمانی | وظیفه‌ی اصلی آنها تقسیم برق در ساختمان می‌باشد و دو نوع دارند - نوع اول ، کابل انعطاف پذیر است که حتماً باید هادی آن انعطاف پذیر باشد و دارای عایق از جنس PVC یا Rubber است - نوع دوم ، کابل Heat Resistant می باشد که هادی آن نیز انعطاف پذیر باید باشد و عایق آن از نوع Silicon Rubber است و تحمل حرارت تا ۱۸۰ درجه سانتی گراد را نیز دارد. |
| کابل ابزار دقیق | نوع خاصی از کابل های برق می‌باشد که تحمل ولتاژ آن در بازه‌ی ۲۴ تا ۱۱۰ ولت بوده و به منطور دریافت و ارسال سیگنال های دیجیتالی و آنالوگی کاربرد دارد. |
| کابل ضد آتش | دارای مقاومت بسیار بالا در برابر آنش سوزی است و از آن ها در مکان‌های عمومی بیشتر استفاده می‌شود که دارای سیستم‌های اضطراری هستند |
انواع کابل با توجه به نوع هادی آن
بر اساس استاندارد عمومی IEC ، درباره ی هادی کابل می‌توان عنوان داشته که، هادی کابل بخشی از کابل است که وظیه‌ی آن عبور جریان برق می‌باشد.
همچنین دسته‌بندی دیگری برای کابل های برق از نظر جنس هادی می‌توان ارائه نمود.
بر اساس دو نوع جنس مسی و آلومینیومی از هادی‌ها، انواع کابل برق به ترتیب زیر پدید می‌آیند:
- هادی های تک مفتولی (کلاس ۱) : برای نصب ثابت استفاده می‌شود.
- هادی های گرد تابیده‌شده منظم (کلاس ۲) : برای نصب ثابت استفاده می‌شود.
- هادی های افشان یا همان انعطاف پذیر و بسیار انعطاف پذیر (کلاس ۵ و ۶)
- هادی های فشرده گرد تابیده‌شده منظم
- هادی های فشرده سکتور تابیده‌شده منظم
انواع کابل با توجه به شکل هادی آن
انواع کابل برق در یک دسته‌بندی دیگر، از نظر اینکه شکل ظاهری هادی آن به چه شکل باشد به به دو نوع زیر تقسیم می‌شود:
- ۱- کابل برق با هادی گرد
- ۲- کابل برق با هادی مثلثی
انواع کابل با توجه به نوع جنس عایق
انواع کابل برق را به طریق دیگری نیز دسته‌بندی می‌نمایند که از نظر نوع عایق آن می‌باشد.
عایق های کابل برق می‌توانند با استفاده از فاکتور‌های متنوعی از یکدیگر متمایز شوند.
این فاکتورها عبارتند از:
- ۱- مقاوم بودن در مقابل ساییدگی
- ۲- مقاوم بودن در مقابل تابش نور خورشید
- ۳- دمای مناسب محیط کارکرد
- ۴- دودزایی عایق
- ۵- مقاوم بودن در برابر موارد شیمیایی مختلف
- ۶- میزان ضریب دی الکتریک عایق
حال با استفاده از این فاکتورها می‌توانیم انواع کابل برق جدیدی را نام ببریم که در جدول زیر آورده شده اند.
انواع کابل برق - نوع عایق
| نام | توضیحات |
|---|---|
| کابل با عایق پلی اتیلن | نام دیگر این نوع کابل برق ، PEX و یا XLPE است - ساختار خاص خطی پلی اتیلن در این نوع، از اتصال کربن‌های زنجیره ی اصلی ساخته می‌شود و این اتصالات مانع حرکت زنجیره‌ها می‌شود به همین علت در برابر گرما و سرما مقاومت خوبی دارد - از این کابل در ساختمان سازی و برای کابل های ضد آتش ، کابل دریایی و هوایی استفاده می‌شود. |
| کابل با عایق PVC | درای قیمت بسیار مناسبی است و همچنین مقاوت بالایی در مقابل مواد شیمیایی دارد - در لوازم خانگی، سیم‌کشی خانه‌ها، لوازم روشنایی کاربرد دارد - از دیگر مزایی این کابل، انعطاف‌پذیری بالا، اتصال راحت و استحکام کششی زیاد می‌توان نام برد |
| کابل با عایق الاستومری | برای استفاده در محل‌هایی با حرارت بالا کاربرد دارد طوریکه تا دمای ۹۰ درجه را برای مدت طولانی تحمل می‌کند و حتی تا ۲۵۰ درجه را می‌تواند در مدت زمان کوتاه تحمل کند - |
| کابل با عایق رابری | در ابزاری مانند ژنراتورها و ترانس‌های برق کاربرد دارد . |
انواع کابل با توجه به کاربرد آن
دسته‌بندی دیگر برای کابل های برق وجود دارد که مبتنی بر نوع کابرد آنها می‌باشد. به طور کلی آنها را می‌توان در ۴ دسته جای داد که در جدول زیر به تفصیل آورده شده اند.
انواع کابل برق - کاربرد کابل
| نام | توضیحات |
|---|---|
| کابل مسلح | یک از انواع کابل برق است که مقاوم در برابر ضربه، فشار، نفوذ رطوبت و مقاومت در مقابل عوامل خارجی می باشد - در آنها از نوارهای فولاد و روکش‌های سربی استفاده می‌شود. |
| کابل غیرمسلح | این نوع کابل برق ساختمان مقاومتی در برابر عوامل بیرونی ندارد و فقط عایق جربان الکتریکی دارد. |
| کابل با هدف انتقال قدرت | به صورت زمینی و یا هوایی استفاده می‌شود - سه نوع فشار قوی ، فشار ضعیف و فشار متوسط را شامل می‌شود. |
| کابل با هدف تامین روشنایی | در ابزار روشنایی کاربرد دارد و از نوع کابل‌های سبک است - در تابلوهای توزیع ، سیم‌کشی داخلی تجهیزات و وسایل برقی کوچک استفاد می‌شود. |
انواع کابل با توجه به تعداد رشته‌های آن
دسته‌بندی آخر که برای کابل‌های برق انجام می‌شود، مربوط به تعداد رشته‌های بکار رفته در درون کابل برق می‌باشد. بر طبق این دسته‌بندی، انواع کابل برق زیر را می‌توان نام برد:
- کابل ۱ رشته تا ۳ رشته‌ای : از این نوع به عنوان کابل های فشار قوی و یا کابل فشار متوسط استفاده می شود.
- کابل ۱ رشته تا ۵ رشته‌ای : از این نوع به عنوان کابل های فشار ضعیف استفاده می شود.
- کابل ۳رشته تا ۶۱ رشته‌ای : که به عنوان کابل کنترل و کابل ابزار دقیق در موارد خاص استفاده می‌شود.
از اینکه مقاله‌ی انواع کابل برق را مطالعه نمودید ممنونیم.
حتماً انتقادات و پیشنهادات و نظرات خود را با ما در میان بگذارید.
کارشناسان یراق گستر تهران آماده‌ی پاسخگویی به سوالات شما می‌باشند.
ممنون از متن خوبی که نوشتین. کابل خودنگهدار در کدوم دسته هست؟
به طور خاص در یک دسته نیست. کابل خود نگهدار از چند نظر میشه دسته بندی بشه و در چند تا از دسته های بالا میشه قرار داده بشه. مثلا میتونه فشار قوی ، مسلح ، هوایی و … باشه.